Tadeusz Cegielski i Max Cegielski oprowadzają po wystawie „Czym jest Oświecenie” 03.06.2018 (ND) 16:00

Czym jest Oświecenie?

Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie zaprasza na gościnne oprowadzanie pt. „Wiek świateł i mroku” po wystawie „Czym jest Oświecenie? 200 lat Gabinetu Rycin BUW”.

O jasnych i mrocznych stronach projektu oświeceniowego opowiedzą tym razem historyk, profesor Tadeusz Cegielski oraz pisarz i dziennikarz Max Cegielski.

Ten pierwszy podkreśla, że Gabinet Rycin, był poglądową lekcją na tematy takie, jak: kim jest człowiek, czym stworzona przezeń cywilizacja, jaką rolę odgrywa w jego życiu historia i wreszcie – najważniejsza z tych materii – kim jesteśmy my, Polacy? Czym jest nasze państwo, a czym zaś naród? Tadeusz Cegielski zaznacza też, że na jasnym i gładkim obliczu Oświecenia, którego estetycznym wyrazem był klasycyzm, pojawiały się przecież rysy. Zza kręgiem Światła krył się nie tylko mrok. Czaił się ludzki strach: lęk przed śmiercią, zniszczeniem oraz najgorszy z nich – przed Chaosem. Chaos czyli entropia to największy wróg nie tylko tego wszystkiego, co człowiek stworzył. To wróg życia, tego co istnieje.

Z kolei dla Maxa Cegielskiego oświeceniowe ideały były i są równie potrzebne co i niebezpieczne. Uwalnianie się od mroków ignorancji, religijnych przesądów i zabobonów stało się ideałem rozwoju, który pozwalał zdefiniować wszystkich niebezpiecznych innych jako barbarzyńców. Za nowoczesne porządkowanie Chaosu ludzkość płaciła i płaci więc bardzo wysoką cenę. W Polsce po 1989 roku nowy ład wykluczył zaś z dyskursu lud podejrzewany o to, że nie jest wystarczająco oświecony. „Wiek świateł” za fundamentalne uznawał kwestie nauki i szkolnictwa, dzięki którym człowiek może uwolnić się od niewiedzy – a więc od skutków grzechu pierworodnego – i podążyć ku Światłu. Jednak, czy światło czasem nie oślepia? Czy mrok nie jest nam równie potrzebny?